Page 79 - หนังสือ สัตว์หน้าดิน นิเวศวิทยาและการใช้ประโยชน์
P. 79
แหล่งอาศัยของสัตว์หน้าดิน 61
เราได้เรียนรู้อะไรบ้างเกี่ยวกับสัตว์หน้าดิน
สัตว์หน้ำดินพบกระจำยอยู่ทั่วไปนับแต่แหล่งน ้ำจืด แหล่งน ้ำกร่อยและในทะเล ในแต่ละ
แหล่งอำศัยได้เสนอปัจจัยสิ่งแวดล้อมที่ส ำคัญตลอดจนกลุ่มสัตว์หน้ำดินที่พบได้ และกำร
ปรับตัวเพื่อให้ด ำรงชีพอยู่ได้ในแหล่งอำศัยปัจจัยแวดล้อมที่ส ำคัญในแหล่งน ้ำจืดคือควำมเร็ว
ของกระแสน ้ำและควำมลึกของแหล่งน ้ำท ำให้พบควำมแตกต่ำงของกลุ่มสัตว์หน้ำดินที่พบ
บริเวณแหล่งน ้ำไหลและแหล่งน ้ำนิ่ง ตัวอย่ำงสัตว์หน้ำดินน ้ำจืดส่วนใหญ่เป็นกลุ่มที่พบได้ในแม่
น ้ำป่ำสักหรือที่ผู้อ่ำนรู้จัก ปัจจัยสิ่งแวดล้อมที่ส ำคัญในแหล่งน ้ำกร่อยคือควำมเค็ม ปริมำณ
ออกซิเจนที่ละลำยน ้ำ อุณหภูมิ ขนำดอนุภำคดินตะกอน และปริมำณอินทรียสำรในดินที่เป็น
ตัวก ำหนดกำรกระจำยของสัตว์หน้ำดิน เนื่องจำกแหล่งน ้ำกร่อยเป็นแหล่งอำศัยของ
สัตว์หน้ำดินที่มีควำมส ำคัญทำงเศรษฐกิจทั้งกลุ่มหอย กุ้งและปู จึงเน้นปัจจัยสิ่งแวดล้อมและ
กำรปรับตัวของสัตว์หน้ำดินในบริเวณปำกแม่น ้ำและระบบนิเวศป่ำชำยเลน ผู้อ่ำนได้เรียนรู้ถึง
กระบวนกำรที่สัตว์หน้ำดินใช้ในกำรหำยใจในบริเวณแหล่งอำศัยที่มีออกซิเจนต ่ำ กระบวนกำร
ที่สัตว์หน้ำดินใช้ปรับตัวต่อสภำพกำรเปลี่ยนแปลงควำมเค็มในช่วงกว้ำง กระบวนกำรที่
สัตว์หน้ำดินใช้ในกำรปรับตัวต่อสภำวะอุณหภูมิสูงและกำรสูญเสียน ้ำออกจำกตัวตลอดจนกำร
กินอำหำรของสัตว์หน้ำดินในแหล่งน ้ำกร่อย เนื่องจำกระบบนิเวศป่ำชำยเลนเป็นระบบนิเวศ
ส ำคัญระบบหนึ่งในประเทศไทยจึงได้มีกำรเน้นในส่วนนี้
