Page 158 - หนังสือ สัตว์หน้าดิน นิเวศวิทยาและการใช้ประโยชน์
P. 158
การใช้ประโยชน์จากสัตว์หน้าดิน 140
(2) การเพาะเลี้ยงไส้เดือนน ้าเพื่อใช้เป็นอาหารสัตว์น ้าวัยอ่อน
ไส้เดือนน ้า (sludge worms, tubificid worms) มีชื่อวิทยาศาสตร์ Tubifex spp. เป็นกลุ่มไส้เดือน
น ้าจืดในกลุ่ม Oligochaeta ซึ่งพบกระจายตามแหล่งน ้าทั่วโลก (cosmopolitan species) พบอยู่ในแหล่งน ้า
ที่มีปริมาณอินทรียสารสูง ฝังตัวอยู่ในบริเวณดินโคลนอ่อนนุ่มตามท่อน ้าทิ้ง บ่อปลาและคลองที่มีดินเน่าเหม็น
ดังภาพที่ 5.12 ไส้เดือนน ้าจัดเป็นอาหารสัตว์น ้าวัยอ่อนที่ส าคัญมากและมีราคาถูกเหมาะส าหรับการเลี้ยงปลา
กุ้งและกบ ในประเทศบังคลาเทศไส้เดือนน ้าเป็นที่ต้องการมากในอุตสาหกรรมการเพาะเลี้ยงปลาดุกซึ่งเป็นสัตว์
น ้าเศรษฐกิจระดับประเทศ นอกจากนี้ยังใช้เป็นอาหารของปลาสวยงามหลายชนิดอีกด้วย เมื่อเลี้ยงสัตว์น ้า
เหล่านี้ด้วยไส้เดือนน ้าพบว่าผลผลิตเพิ่มสูงขึ้นโดยเฉพาะอัตราการเติบโตและอัตราการรอดของลูกปลาวัยอ่อน
เพิ่มขึ้นเป็นหลายเท่า ไส้เดือนน ้าสามารถหาได้จากแหล่งธรรมชาติก็จริงอยู่ แต่ผู้ที่ใช้สัตว์น ้าชนิดนี้ในการ
เพาะเลี้ยงสัตว์น ้าเศรษฐกิจมักประสพปัญหาว่าปริมาณที่มีอยู่ในแหล่งน ้าธรรมชาติมีจ านวนไม่พอเพียงส าหรับ
ฟาร์มขนาดใหญ่ ปัญหาที่ส าคัญคือการท าให้เกิดโรคระบาดในฟาร์มเลี้ยง เนื่องจากไส้เดือนน ้าในธรรมชาติอาจ
ท าให้เกิดโรคได้ในปลา ดังนั้นจึงมีความพยายามที่เพาะเลี้ยงไส้เดือนน ้าในปริมาณมากและเป็นไส้เดือนน ้าที่
ปลอดเชื้อใช้ในวงการเพาะเลี้ยงสัตว์น ้า ทั้งนี้ต้องพยายามลดต้นทุนให้ต ่าลงพร้อมทั้งให้ผลผลิตไส้เดือนน ้าสูง
และต่อเนื่อง ไส้เดือนน ้าเมื่อเก็บมาจากแหล่งน ้าที่มีปริมาณอินทรียสารสูง เช่นคลองและล าธารก็สามารถน ามา
เลี้ยงในถังที่มีดินเลนและมีผักที่เน่าเปื่อยส าหรับเป็นอาหาร พร้อมให้มีกระแสน ้าไหลเอื่อย ๆ ทิ้งไว้ประมาณ 1
เดือนก็สามารถเก็บเกี่ยวได้ อาหารที่ใช้เลี้ยงนอกจากเป็นผักเน่าเปื่อยผสมดินตะกอนแล้วยังสามารถใช้มูลสัตว์
โดยเฉพาะมูลวัวผสมดินทรายละเอียดเป็นอาหารเลี้ยงได้
ภาพที่ 5.12 ไส้เดือนน ้า Tubifex spp. ส าหรับเพาะเลี้ยงเป็นอาหารสัตว์น ้า
ที่มา : http://www.thefishguide.com/tubifex-worms-live-fish-food
