Page 67 - หนังสือ สัตว์หน้าดิน นิเวศวิทยาและการใช้ประโยชน์
P. 67
แหล่งอาศัยของสัตว์หน้าดิน 49
ภาพที่ 2.11 กำรกระจำยตำมแนวรำบของปูป่ำชำยเลนปำกแม่น ้ำท่ำจีน จังหวัดสมุทรสำคร
ที่มำ : จ ำลอง โตอ่อน (2542)
สัตว์หน้ำดินที่อำศัยอยู่ในป่ำชำยเลนจ ำเป็นต้องมีกำรปรับตัวต่อกำรเปลี่ยนแปลงควำมเค็ม สภำวะ
กำรสูญเสียน ้ำออกจำกตัว อุณหภูมิสูง ปริมำณออกซิเจนที่ค่อนข้ำงต ่ำ ตลอดจนกำรสัมผัสกับอำกำศในขณะที่
น ้ำลง
(1) กำรท่วมถึงของน ้ำทะเล (tidal inundation) และช่วงเวลำน ้ำขึ้นน ้ำลง
กำรท่วมถึงของน ้ำทะเลจะมีควำมสัมพันธ์กับควำมลำดชันของหำด (slope) กำรท่วมถึงของน ้ำ
ทะเลและช่วงเวลำน ้ำขึ้นน ้ำลงจะควบคุมควำมลึกของน ้ำในดินตลอดจนควำมเค็มในดินและในน ้ำ ซึ่งจะส่งผลถึง
ช่วงกำรหำยใจและช่วงเวลำกำรกินอำหำรของสัตว์หน้ำดินด้วย ช่วงเวลำน ้ำขึ้นน ้ำลงในตอนกลำงวันและ
กลำงคืนจะมีผลอย่ำงมำกต่อสัตว์หน้ำดิน โดยเฉพำะน ้ำลงในช่วงเวลำกลำงวันจะท ำให้สัตว์หน้ำดินเผชิญสภำวะ
อุณหภูมิสูงและกำรสูญเสียน ้ำจำกตัว ในบริเวณที่เป็นหำดเลนที่เป็นที่โล่งไม่มีพันธุ์ไม้ป่ำชำยเลนขึ้นอยู่หรือมี
เฉพำะกล้ำไม้ขึ้นกระจำยทั่วไปจะเป็นบริเวณที่มีควำมผันแปรของอุณหภูมิและควำมเค็มค่อนข้ำงมำก ซึ่งจะต่ำง
กับบริเวณป่ำชำยเลนที่มีพันธุ์ไม้ขึ้นหนำแน่นจะมีกำรผันแปรของอุณหภูมิและควำมเค็มน้อยกว่ำ ดังนั้นบริเวณ
หำดเลนมักเป็นปูก้ำมหัก (Macrophthlmus spp.) ที่มีขนำดใหญ่และกระดองหนำ ปูลมและปูก้ำมดำบ เป็น
ต้น บริเวณหำดเลนมีน ้ำท่วมขังตลอดเวลำเรำพบพวกสัตว์หน้ำดินที่ฝังตัวในดินเพื่อลดปัญหำกำรสูญเสียน ้ำออก
จำกตัวเช่นไส้เดือนทะเลและหอยแครง พบปลำตีนหำกินอยู่ตำมพื้นเลน ดังภำพที่ 2.12 กำรท่วมถึงของน ้ำ
