Page 148 - หนังสือ สัตว์หน้าดิน นิเวศวิทยาและการใช้ประโยชน์

การใช้ประโยชน์จากสัตว์หน้าดิน 130

เปลี่ยนแปลงสายใยอาหารในระบบนิเวศแหล่งน ้า สัตว์หน้าดินหลายชนิดสามารถทนต่อภาวะมลพิษที่มีปริมาณ

อินทรียสารสูงและปริมาณออกซิเจนต ่าที่สัตว์อื่นไม่สามารถทนได้ Pearson and Rosenberg (1978) ได้สรุป
ขอบเขตการกระจายของสัตว์หน้าดินในทะเลที่สัมพันธ์กับปริมาณอินทรียสารในดินหรือมลภาวะในทะเล ดัง

ภาพที่ 5.6 ในบริเวณชายฝั่งทะเลที่มีปริมาณอินทรียสารในระดับปกติจัดเป็นเขตที่มีสัตว์หน้าดินหลากหลาย

ชนิดโดยแต่ละชนิดมีจ านวนไม่แตกต่างกันมากเป็นลักษณะประชาคมปกติ (normal community) เขตที่ 2
เป็นเขตรอยต่อที่มีการผันแปรของจ านวนและความหลากหลายของสัตว์หน้าดินขึ้นกับการเปลี่ยนแปลงปัจจัย

สิ่งแวดล้อมเป็นเขต Transition Zone ถ้ามีการสะสมอินทรียสารมากขึ้นจะพบว่ามีสัตว์หน้าดินบางชนิด

เท่านั้นที่ทนอยู่ได้และเพิ่มจ านวนมากขึ้น สัตว์หน้าดินที่พบได้ในบริเวณอินทรียสารสูงได้แก่ไส้เดือนทะเลบาง
กลุ่ม เช่นวงศ์ Spionidae Capitellidae Nereidae Nephytidae Orbiniidae แ ล ะวงศ์ Sternaspidae

นอกจากนี้มีหอยสองฝา Tellina spp. หอยฝาเดียวกลุ่มหอยขี้กา Cerithidea sp. ครัสตาเซียนกลุ่มแอมฟิ

พอดก็พบมีความหนาแน่นสูงในบริเวณที่มีอินทรียสารสูงเช่นกัน ดังภาพที่ 5.7 ในบริเวณที่มีปริมาณอินทรียสาร
สูงมากจนเป็นชั้นดินสีด าและมีกลิ่นเน่าเหม็นของไฮโดรเจนซัลไฟด์จะพบไส้เดือนทะเลบางกลุ่มที่อยู่ได้เท่านั้น

เช่น ไส้เดือนทะเลวงศ์ Spionidae และวงศ์ Capitellidae เมื่อมีการสะสมปริมาณอินทรียสารสูงมากจะไม่พบ

สัตว์หน้าดินอยู่ได้เลยจัดเป็นเขตที่ปราศจากสัตว์หน้าดิน Afaunal Zone

ภาพที่ 5.6 การกระจายของสัตว์หน้าดินที่สัมพันธ์กับปริมาณอินทรียสารในทะเล
ที่มา: ดัดแปลงจาก Pearson and Rosenberg (1978) และ Rosenberg (2001)